ՆՁԱԿ
ՆՁԱԿ
Գիտնականներն առաջին անգամ Երկրից դուրս գտել են կյանքի ծագման համար անհրաժեշտ մոլեկուլը. այն փնտրում էին ավելի քան 50 տարի
Գիտնականներն առաջին անգամ տիեզերքում հայտնաբերել են ածխածնի հատուկ մոլեկուլ, որը կարևոր է կենսաբանական կյանքի առաջացման համար։ Այն գտնվել է երիտասարդ աստղի նախամոլորակային սկավառակում, որը մեզանից 1350 լուսատարի հեռավորության վրա է։
Գիտնականները վերլուծել են Ջեյմս Ուեբ աստղադիտարանի կողմից հավաքված սպեկտրային տվյալները և հայտնաբերել նախկինում անհայտ սպեկտրային գծեր: Չորս շաբաթ աշխատելուց հետո գիտնականներին հաջողվել է բացահայտել այդ ազդանշանների աղբյուրը՝ մեթիլ կատիոնի (CH3+) մոլեկուլը։ Այս միացությունն առաջին անգամ է հայտնաբերվել Երկրից դուրս:
Դեռ անցյալ դարի 70-ականներին ի հայտ եկած տեսության համաձայն, մեթիլ կատիոնի ձևավորումը կարևոր փուլ է Երկրի վրա և տիեզերքում կենսաբանական կյանքի առաջացման համար։ Մեթիլ կատիոնը հանդես է գալիս որպես կատալիզատոր կամ միջնորդ՝ սկսելու բազմաթիվ քիմիական ռեակցիաներ, որոնք ի վերջո կարող են հանգեցնել օրգանական քիմիայի միացությունների ձևավորմանը։
Այս վարկածը հաստատելու համար մեթիլ կատիոնը պետք է հայտնաբերվեր տիեզերքում, սակայն ռադիոաստղադիտակները չեն կարողանում հայտնաբերել այն կառուցվածքի առանձնահատկությունների պատճառով, և Երկրի ինֆրակարմիր աստղադիտակները չեն կարող նման դիտարկումներ կատարել։Հայտնագործությունը հնարավոր դարձավ Ջեյմս Ուեբ տիեզերական աստղադիտարանի շնորհիվ՝ իր հեղափոխական սպեկտրային և ինֆրակարմիր
զգայունությամբ և այսօր առկա ամենաբարձր տարածական լուծաչափով:
Աստղադիտարանը կարողացել է հայտնաբերել մեթիլ կատիոնի մոլեկուլ Օրիոնի միգամածության d203-506 փոքրիկ կարմիր թզուկի նախամոլորակային սկավառակում։ Այս օբյեկտի առանձնահատկությունն այն է, որ նախամոլորակային սկավառակը ենթակա է ուժեղ ուլտրամանուշակագույն ռմբակոծման մոտակա երիտասարդ և ավելի զանգվածային աստղերի կողմից: Կարևոր է նշել, որ կարմիր թզուկն ինքնին ի վիճակի չէ նման ուլտրամանուշակագույն ճառագայթում առաջացնել: Զարմանալիորեն, ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը մեթիլ կատիոնը ոչնչացնելու փոխարեն էներգիա է տալիս դրա սինթեզի գործընթացը սկսելու համար։ Սա տեղի է ունենում օրգանական քիմիայի ծննդյան սկզբնական փուլում և ոչ միայն չի վնասում նրան, այլև նպաստում է դրա զարգացմանը։
d203-506 նախամոլորակային սկավառակում մեթիլ կատիոնի հայտնաբերումը միակ անսովոր հատկանիշը չէր: Այս համակարգում ջրի մոլեկուլ, որը սովորաբար առկա է ամենուր, չի հայտնաբերվել։ Գիտնականները ենթադրում են, որ դրա պատճառը կարող է լինել ուժեղ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումը նախամոլորակային սկավառակների զարգացման որոշակի փուլում:
Ամեն դեպքում, հետազոտողները ավելի շատ տեղեկություններ են ստացել օրգանական քիմիայի զարգացման վաղ փուլերի և Երկրի և տիեզերքում կյանքի ծագման մասին: Այս տեղեկատվությունը ի վերջո կօգնի կառուցել համահունչ և տպավորիչ տեսություն, որը կաջակցվի նոր դիտարկումներով:
